برخی ویژگی‌های شخصیتی، زیربنای اصلی یک همسر ایده‌آل هستند به این معنا که نبود این صفات اخلاقی و رفتاری می‌تواند سایر ویژگی‌های مثبت و امتیازات فرد را تحت‌الشعاع خود قرار دهد.
مهم‌ترین ویژگی‌های فردی که می‌تواند گزینه اولیه مناسبی برای ازدواج باشد داشته باشیم:
آیا به بلوغ روانی و عاطفی رسیده‌اند!
احتمالا تمایلی ندارید که از همان ابتدای ازدواج مسئولیت تر و خشک کردن یک نوجوان را بر عهده بگیرد. شما به دنبال انتخاب شریک عاطفی هستید یعنی کسی که بتوانید در سختی‌ها و مشکلات از او کمک بگیرید و پا به پای هم رشد کنید نه کسی که هنوز به اندازه یک فرد بالغ قدرت تصمیم‌گیری نداشته و ظرفیت روانی کافی برای رویارویی با مشکلات را ندارد.
مرد یا زنی که به بلوغ عاطفی برسد می‌تواند دیگری را دوست بدارد و دوست داشته شود بدون آنکه بخواهد او را تحت سلطه خود دراورد. فردی با بلوغ عاطفی کامل رابطه زناشویی خود را بر پایه امنیت و دلبستگی می‌سازد نه وابستگی و اجتناب!
آیا تهاجمی رفتار نمی‌کند!
یک شریک عاطفی مناسب کسی است که برای رسیدن به اهداف خود دیگری را سرکوب نمی‌کند.
کسی که در شرایط اختلاف نظر و مواقعی که اوضاع بر وفق مرادش نباشد تهاجمی رفتار کند و شنونده خوبی برای نظرات همسر خود نباشد احتمالا گزینه مناسبی در ازدواج نخواهد بود. این نوع رفتار زورگویانه و تهاجمی می‌تواند اثرات مخربی بر کیفیت رابطه جنسی زوجین نیز داشته باشد.
آیا صادقانه رفتار میکند!
یک شریک زندگی ایده‌آل نسبت به اهمیت صداقت در رابطه آگاه است زیرا می‌داند که شفافیت با همسر اعتماد را میان دو طرف تقویت نموده و امنیت روانی رابطه را تامین میکند. قطعا زندگی با کسی که نتوانید به او اعتماد کنید حاصلی جز اضطراب و مشکلات روانشناختی برای شما نخواهد داشت.
همچنین اگر رفتار تهاجمی، پرخاشگرانه و پارانوئید شریک عاطفی شما مانع از این می‌شود که بتوانید با او در یک فضای امن، صادقانه گفتگو کنید شاید باید بیشتر بر روی انتخاب او به عنوان همسر آینده فکر کرده و از یک مشاور راهنمایی دریافت نمایید.
آیا به شما احترام می‌گذارد!
معنای واژه همسر -به معنی کسی که همراه با شما سر بر یک بالین می‌گذارد- به خوبی اهمیت احترام متقابل در رابطه را نشان می دهد. مرد یا زنی که با رفتار و کلام خود شما را تحقیر کند و هیچ احترامی برای شخصیت فعلی شما قائل نباشد گزینه مناسبی برای یک زندگی زناشویی طولانی مدت نخواهد بود.
اگر با فردی که به شما احترام نمی‌گذارد در رابطه هستید و نسبت به عزت نفس آسیب دیده خود بی‌تفاوت عمل می‌کنید لازم است که حتما از یک روان‌درمانگر فردی برای بیرون کشیدن خود از منجلاب بی‌ارزشی و مهرطلبی اقدام کنید.